DANKÓW – BURZENIN
DZIEŃ I
Rzeka: Liswarta
Start: Danków
Koniec: Wąsosz Górny
Długość: 26 km
Czas spływu: 6-8 h
Stałe przenoski: 2
Rodzaj trasy: łatwa / średnia
DZIEŃ II
Rzeka: Warta
Start: Wąsosz Górny
Koniec: Działoszyn
Długość: 20 km
Czas spływu: 4-5 h
Stałe przenoski: 2
Rodzaj trasy: łatwa
DZIEŃ III
Rzeka: Warta
Start: Działoszyn
Koniec: Przywóz
Długość: 27 km
Czas spływu: 5-6 h
Stałe przenoski: 2
Rodzaj trasy: łatwa
DZIEŃ IV
Rzeka: Warta
Start: Przywóz
Koniec: Osjaków
Długość: 22 km
Czas spływu: 4-5 h
Stałe przenoski: 1
Rodzaj trasy: łatwa
DZIEŃ V
Rzeka: Warta
Start: Osjaków
Koniec: Burzenin
Długość: 25 km
Czas spływu: 5 h
Stałe przenoski: 1
Rodzaj trasy: łatwa
OPIS OGÓLNY TRASY:
Zapraszamy na spływ kajakowy rzeka Liswartą oraz Wartą. Proponujemy trasę z Dankowa przez Zawady do Wąsosza Górnego. Dalej z nurtem Warty przez Działoszyn, Przywóz, Osjaków, aż do Burzenina. Wprawni kajakarze pokonają te trasę w 5 dni. Wymaga to jednak dobrego przygotowania kondycyjnego. Spływ Liswartą to bezpośrednie obcowanie z przyrodą oraz naturą nie tkniętą ludzka ręką. Rzeka silnie meandruje między wysokimi brzegami porośniętymi lasami. Powalone drzewa, konary oraz szybki nurt dostarczą dodatkowych atrakcji. Wielki Łuk Warty to przełomowy odcinek rzeki Załęczańskiego Parku Krajobrazowego. Szerokie koryto, duże wyspy, strome skarpy oraz przybrzeżne młyny czekają na kajakarzy.
OPIS SZCZEGÓŁOWY TRASY:
PIERWSZY DZIEŃ:
Spływ kajakowy rozpoczynamy przy moście w Dankowie. W miejscowości Troniny napotykamy pozostałości po starym, nieczynnym już młynie wodnym. Jest to 4 piętrowy, kamienny budynek dość dobrze zachowany. W zależności od poziomu wody możemy spłynąć jaz lub obejść go brzegiem. Po około 100 metrach zaczyna się prawdziwa kajakowa przygoda. Wartki nurt, silne meandry, dzika przyroda. Niepozorna Liswarta nie pozwala się nudzić. Przed Rębielicami Szlacheckimi ciekawy odcinek spływu. Za mostkiem szeroki jaz o wysokości około 1,5 m. Obchodzimy go lewą stroną. Dalej most w Szyszkowie oraz Krymie. Mijamy most drogowy w Zawadach – trasa z Działoszyna do Częstochowy nr 491. Odcinek do Zawad od ceglanego mostu kolejowego silnie meandruje wijąc się zakolami pomiędzy brzegami porośniętymi wysokim lasem. Przed wspomnianym mostem kolejowym (linia Herby Nowe – Zduńska Wola) znajduje się spławny próg wodny starego młyna. Za mostem kolejowym polana, gdzie możemy rozbić obozowisko. W sezonie często uczęszczana. Na wysokości miejscowości Władysławów Liswarta dzieli się na dwa koryta. Lewa odnoga jest kręta, wąska i rwąca. Zalecamy wpłynąć w prawą. Napotkamy w niej kolejny próg wodny a za nim bystrze. Dalej przepływamy pod dwoma drewnianymi mostkami. Przy wyższym stanie wody należy uważać aby nie uderzyć w elementy konstrukcji. Na wysokości Nowej Wsi Biała Okrza zasila wody Liswarty. Kolejny prawobrzeżny dopływ – Kocinka (zwana inaczej Czarną Okrzą) wpada w Kulach. Wody Liswarty stają się spokojniejsze, nurt wolniejszy. Przepływając przez Kule mijamy liczne ośrodki wczasowe położone na lewym brzegu. Spływ kończymy na piaszczystej plaży, przy pomoście w Wąsoszu Górnym.
NOCLEG:
Proponujemy przenocować w Wąsoszu Górnym. Do wyboru mamy okoliczne gospodarstwa agroturystyczne lub prywatne kwatery. Ewentualnie biwak na własna rękę. Istnieje również możliwość zrobienia zakupów w lokalnym sklepie.
DRUGI DZIEŃ:
Dzień drugi rozpoczynamy na plaży w Wąsoszu Górnym, gdzie dobijaliśmy do brzegu. Płynąc w stronę Działoszyna w Niwiskach Dolnych koryto Warty rozgałęzia się. Należy wybrać prawą odnogę. W Lelitach, 2 km dalej, rzeka rozgałęzia się. Prawa odnoga odchodzi pod kątem prosty w prawo. Na początku tej odnogi bystrze z dużym spadkiem. Dalej kładka nad wodą. Na wprost, drugą odnogą dopływa się do bystrza przy budynku starego młyna. W obu przypadkach należy zachować ostrożność. My zalecany spłynięcie prawą odnogą. Następnie mijamy linie kolejową Zduńska Wola – Herby. W Zalesiakch kolejny kamienisty próg wodny. Dopływając do Działoszyna trzymamy się prawej strony. Spływ kończymy przy stanicy kajakowej.
NOCLEG:
W Działoszynie i okolicach funkcjonuje dużo ośrodków wczasowych. Dzięki temu możemy wybrać dogodne miejsce oraz rodzaj noclegu. Polecany domki letniskowe, pokoje gościnne lub pole namiotowe.
TRZECI DZIEŃ:
W Działoszynie zaczyna się przełomowy odcinek Warty, tzw. „Wielki Łuk Warty”. Przepływamy przez Wyżynę Wieluńską zbudowaną ze skał wapiennych oraz Załęczański Park Krajobrazowy. Zaczynamy przed mostem drogowym w zatoczce. Dogodne miejsce z łatwo dostępnym brzegiem oraz podstawową infrastrukturą turystyczną (drewniane altany). W Lisowicach most drogowy. Od tej pory towarzyszą nam szerokie rozlewiska z wyspami w korycie. Przed mostem w Lisowicach dogodne miejsce aby dobić do brzegu. W pobliżu znajduje się ”Sucha Struga” czyli źródła krasowe, którymi woda wybija na powierzchnię a znika w ponorach we wsi Kolonia Lisowice. Tasarzowizna i kolejna przeszkoda. Na wprost lewobrzeżny młyn wodny z pozostałościami po kole młyńskim. Próg do spłynięcia z zachowaniem zasad bezpieczeństwa. W prawo przed młynem odchodzi odnoga z niebezpiecznym bystrzem prowadzącym wprost na zatopione drzewo. Trudny odcinek. Przepływać ostrożnie. Po 2 km docieramy do mostu w Bobrownikach. Za nim, z lewej polana na biwak. Bobrowniki to doskonały punkt wypadowy aby obejrzeć „Górę Zelce” w rezerwacie „Węże”, „Żabi staw” oraz „Górę Świętej Genowefy”. Następnie bez przeszkód dopływamy do Starej Wsi (Załęcze Małe). Piękna, szeroka i piaszczysta plaża po lewej stronie, zachęca do chwili odpoczynku i kąpieli. W niedalekiej odległości znajduje się starorzecze oraz „Granatowe źródła” (źródło krystalicznie czystych wód podziemnych wybijające na powierzchnię) warte zobaczenia. Mijając Załęcze Wielkie przepływamy pod mostem. W połowie drogi do Kępowizny lewobrzeżna plaża przy przełomie Warty. Wysoka prawostronna skarpa. W Kępowiznie rozmyty, kamienisty próg przy starym młynie. Niebezpieczne miejsce z bystrzem. Za nim prom. W Przywozie drewniane pale w wodzie. Za mostem dogodne miejsce na zakończenie spływu po lewej stronie.
NOCLEG:
Wzdłuż całej trasy spływu funkcjonuje duża ilość ośrodków wypoczynkowych. Dzięki temu możemy wybrać dogodne miejsce oraz rodzaj noclegu. Polecany domki letniskowe, pokoje gościnne lub pole namiotowe.
CZWARTY DZIEŃ:
Wodujemy kajaki przy moście w Przywozie. Dla zapominalskich możliwość zakupów w pobliskim sklepie. Na odcinku do Krzeczowa piękny fragment, gdzie rzeka płynie wzdłuż skarpy porośniętej lasem, następnie dwa razy zmienia kierunek o 180°, tworząc „ósemkę”. Przepływamy pod mostem drogowym i docieramy do progu wodnego w Kamionie. Zbudowany jest z metalowych podkładów kolejowych, po bokach wzmocniony kamieniami. Obchodzimy go prawą stroną ok. 150 metrów. Za progiem wodnym uwaga na długie i kamieniste bystrze. W Krzeczowie most (trasa nr 486 Wieluń – Działoszyn). Dogodne wyjście na prawy brzeg, zachęcające do odpoczynku i chwili relaksu. Za mostem kolejne bystrze. Jeszcze dłuższe niż poprzednie, o charakterze „zwałkowym”. Sprawi frajdę osobom szukającym dodatkowych wrażeń. W Łykowie, przy silosach młyńskich, rozmyty próg wodny. Przepływając należy zachować ostrożność. Za prawym zakolem kręcono sceny filmu „Nad Niemnem”. Po prawej stronie rzeki, w Kochlewie „Źródło Świętego Floriana” – wywierzysko krasowe o bardzo dużej wydajności. Wyjątkowe w skali kraju. Dalej w Kajdasie zniszczony próg wodny z metalowych pali. Spływać ostrożnie. Na lewym brzegu piaszczysta plaża (pozostałość po wyspie rzecznej) oraz niewidoczny z rzeki zabytkowy, drewniany młyn. Możliwe zwiedzanie po wcześniejszym uzgodnieniu z właścicielami. Wpływając do Osjakowa przecinamy most drogi krajowej nr 8 (Warszawa – Wrocław). Za nim pale w nurcie z małym bystrzem. Lądujemy na plaży, po prawej stronie. Dogodne miejsce na biwak i nocleg.
NOCLEG:
Odcinek z Przywozu do Osjakowa obfituje w dużą liczbę miejsc dogodnych do dzikiego biwakowania. Znajduje się również sporo ośrodków wypoczynkowych. Możemy nocować w prywatnych kwaterach, domkach letniskowych lub na polu namiotowym.
PIATY DZIEŃ:
Startujemy w Osjakowie niedaleko stadionu. Wodujemy kajaki poniżej zniszczonego progu wodnego. Dogodne zejście do wody. Płynąc w dół rzeki mijamy kładkę dla pieszych. W miejscowości Strobin przekraczamy granicę Parku Krajobrazowego Międzyrzecza Warty i Widawki. Po prawej stronie, przed rozwidleniem koryta Warty (wyspa), średniowieczny gród obronny „Grodzisko”. Doskonały punkt widokowy na dolinę Warty. Dalej rozmyty ale spławny próg wodny. Wyspę opływamy prawą odnogą. Dobijamy do prawego brzegu około 80 metrów przed zniszczonym progiem elektrowni wodnej w Konopnicy. Niebezpieczne miejsce. Silny prąd wsteczny za progiem. Zalecane obejście prawym brzegiem. Ponowne wodowanie kajaków poniżej tamy przy moście drogowym (Konopnica – Szynkielów). Następnie malowniczy fragment rzeki wśród gęstego lasu. Warto zrobić kilka zdjęć. W Rychłocicach niewielkie bystrze na łuku przed mostem Wieluń – Łask. Spokojniejsza woda przy lewym brzegu. Drewniane pale oraz niewielkie bystrze w Jarocicach. Wysokie wapienne brzegi w Majaczewicach. Na wysokości Wielkiej Wsi B – prawobrzeżny rezerwat przyrody „Winnica”. Przepływamy pod mostem z Burzenina do Widawy. Za nim pale w wodzie. Pozostałość po starej przeprawie. Szeroka piaszczysta plaża na prawym brzegu. Tutaj możemy zakończyć spływ lub spłynąć dalej, ok. 1 km na kolejną plażę.
DLA KOGO TRASA?
Trasa polecana na spływ 5 dniowy. Prowadzi przez bardzo malownicze fragmenty rzeki Liswarty oraz Warty. Każdy na tym odcinku znajdzie coś dla siebie. Nieuregulowane koryto, liczne meandry, powalone drzewa, konary. Urokliwy charakter oraz słabo zasiedlone tereny zachwycą każdego kajakarza. Liswartę polecamy kajakarzom posiadającym już wprawę w wiosłowaniu i manewrowaniu kajakiem. Warta z Działoszyna do Burzenina obfituje w liczne wyspy rzeczne, stare młyny, przybrzeżne lasy, wysokie skarpy przełomu Działoszyńskiego, Wieluńskiego oraz Krzeczowskiego. Liczne bystrza i kamieniste progi dostarczają dodatkowych atrakcji.
MIEJSCOWOŚCI POŁOŻONE WZDŁUŻ TRASY:
Danków
Troniny
Rębielice Szlacheckie
Szyszków
Krym
Zawady
Miedźno
Suchany
Brzózki
Władysławów
Nowa Wieś
Mszyce
Kule
Wąsosz Górny
Działoszyn
Lisowice
Kolonia Lisowice
Węże
Bobrowniki
Stara wieś
Przywóz
Kamion
Krzeczów
Drobnice
Zmyślona
Kajdas
Osjaków
Lesisko
Wałków
Strobin
Konopnica
Rychłocice
Mała Wieś
Jarocice
Siemiechów
Majaczewice
Burzenin
GALERIA ZDJĘĆ
Załęczański park krajobrazowy:
- utworzony 5 stycznia 1978 roku, położony na Wyżynie Woźnicko-Wieluńskiej, w województwach łódzkim, opolskim i śląskim. Celem jego powołania jest ochrona jurajskiego krajobrazu Wyżyny Wieluńskiej. Park obejmuje tereny leżące w zakolu rzeki Warty, tzw. Łuk Załęczański, oraz przełomy Warty przez Wyżynę Wieluńską – Działoszyński i Krzeczowski.
Danków:
- Ruiny zamku bastionowego z XV wieku. Murowana budowla powstała prawdopodobnie na bazie drewnianego gródka na prawym brzegu Liswarty. W XVII wieku zamek został przebudowany na rezydencje szlachecką. W pobliżu powstał również kościół. Kolejnym etapem rozbudowy po 1632 roku było otoczenie zamku i kościoła fortyfikacjami obronnymi. Zamek nigdy nie został zdobyty przez Szwedów w trakcie Potopu. Armaty z zamku wzmocniły uzbrojenie Jasnej Góry w Częstochowie. W zamku swoja siedzibę miał w 1607 r. król Zygmunt III Waza oraz w 1657 r. król Jan Kazimierz Waza. W 1767 r. po uderzeniu pioruna zamek spłonął całkowicie i został opuszczony. Kroniki historyczne, datowane na rok 1823, opisują zamek jako doszczętną ruinę. Miejscowy ksiądz rozebrał pozostałości w drugiej połowie XIX wieku.
Współcześnie przetrwały jedynie wały ziemne oblicowane murem, prostokątna ruina budynku z kamienia nazywanego „Domem kasztelanowej”, pozostałości fos, ruina bramy, owalny ślad ziemny w południowo-wschodniej części majdanu oraz część muru od strony północno-wschodniej z przejściem pod wałami. - Parafia Danków wraz z XVII wiecznym kościołem pod wezwaniem św. Stanisława Biskupa sięga swoją historią do roku 1238 w którym odbył się zjazd biskupi. Pierwotny kościół był drewniany. Zbudowano go w XII wieku przy drodze do Lipia. W swojej burzliwej historii kościołem św. Stanisława w Dankowie zawładnęli arianie w 1565 roku. Dopiero w 1641 r. kościół przywrócono katolikom. W 1650 r. Kasztelan Stanisław Warszycki wybudował nowy, murowany kościół.
- Zielony Szlak Kłobucki – szlak turystyczny prowadzący z Kłobucka przez wieś Mokrą, Popów oraz Wąsosz Górny. Zwiedzając szlak możemy podziwiać między innymi:
W Kłobucku murowany kościół z XII wieku z zabudowaniami klasztornymi z XVII w. oraz neogotycki pałac z lat 1795- 1880;
We wsi Mokra drewnianą kaplicę z XVII wieku z barokowymi obrazami oraz pomnik upamiętniający zwycięska walkę ułanów z1939 roku.
W Wąsoszu Górnym Kalwarie Wąsoską z 1934 roku. - Czerwony szlak Jury wieluńskiej – utworzony na Wyżynie Woźnicko-Wieluńskiej. Prowadzi przez tereny Załęczańskiego Parku Krajobrazowego łącząc Częstochowę z Wieluniem. Nie zbaczając ze szlaku można zobaczyć:
Kościół i klasztor Reformatów w Wieluniu
Zabytkowe mury obronne w Wieluniu
Relikty Barbakanu, baszta Męczarnia i baszta Swawola
Bramę Krakowską z ratuszem
Zamek w Wieluniu
dawną Cerkiew w Wieluniu (obecnie dom kultury)
Kościół św. Mikołaja w Wieluniu
Romańsko-Barokowy Kościół parafialny w Rudzie
XVIII wieczny dwór w Rudzie - Kalwaria w Wąsoszu Górnym leży nad zakolem lewego brzegu Warty, w głębokim jarze, o długości około 300 metrów. Powstała z inicjatywy ówczesnego księdza Wincentego Spirra w 1934 roku. Początkowo składała się z 14 krzyży symbolizujących stacje Drogi Krzyżowej. Następnie zaczęto budowę kaplic. Kaplice stawiały wsie należące do parafii (aktualnie z parafii Wąsosz oraz Popów) Zostały one poświęcone w pierwszą niedzielę lipca 1937 roku. Była to druga po Jasnej Górze Droga Krzyżowa poza kościołem. W trakcie wojny oraz w latach powojennych nabożeństwa kalwaryjskie były zakazane. Kalwaria uległa zniszczeniu. Kaplice zostały zdewastowane. Odbudowy podjął się ks. Zygmunt Pilarczyk – proboszcz parafii w Wąsoszu. Mimo piętrzących się trudności w niedzielę 4 lipca 1993 roku odbudowane kapliczki zostały poświęcone przez metropolitę częstochowskiego abp Stanisława Nowaka. Kapliczki wąsoskiej Kalwarii budowane są z kamienia, cegły i drewna. Przeważają kapliczki murowane, naziemne. Niektóre urzekają swoją prostotą, wręcz zwyczajnością. W wąsoskiej Kalwarii są 33 kaplice, to liczba symbolizująca przeżyte na ziemi lata Syna Bożego.
- „Wielki Łuk Warty” – 40 km odcinek Warty, prowadzący przez malownicze tereny Załęczańskiego Parku Krajobrazowego. Rzeka płynie naturalną doliną wśród łąk i lasów, bogatych w wiele unikatowych form przyrodniczych.
Działoszyn:
- kościół parafialny pod wezwaniem św. Marii i Magdaleny, zbudowany w 1787 roku w stylu barokowym.
- renesansowy pałac wzniesiony ok. 1600 r. za sprawą Andrzeja z Kurozwęk Męcińskiego. Początkowo obronny dwór w II połowie XVIII w. został przebudowany na rezydencję pałacową przez starostę Stanisława Męcińskiego. W tak rozbudowanej rezydencji gościł on króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, swego dawnego kolegę szkolnego a na jego cześć niektóre komnaty zwane zostały później królewskimi. Wspaniały wygląd zyskało również otoczenie pałacu, powstał ogród w stylu francuskim ze szpalerami, roślinami egzotycznymi i sztucznymi grotami muszlowymi. Istniała tu również winnica, pomarańczarnia oraz kanały wodne i stawy z wysepkami, a Męciński w pałacu utrzymywał własny teatr i kapelę.
- elektrownia wodna wybudowana została w 1912 r. Wytwarzała prąd zmienny dwufazowy o mocy 20 kW i napięciu 120 V.
Kolonia Lisowice:
- strumyk zwany „Suchą Strugą”, który nie dopływa do rzeki, lecz znika w tak zwanych ponorach, czyli skalnych szczelinach. Interesująca forma krasowa, inaczej zwana łykaczem. Miejsce wnikania wód strumienia krasowego przez szczeliny pod powierzchnię terenu, świadczące o aktywności procesów krasowych zachodzących w podłożu. Na odcinku około 1,5 km ciek płynie podziemnymi kanałami. Nazwa Sucha Struga pochodzi od suchej doliny biegnącej od ponorów do wywierzysk krasowych w Lisowicach. Struga inaczej zwana Krępą to strumień krasowy, który swój początek bierze na wschód od wsi Parzymiechy i płynie wzdłuż południowej granicy parku w kierunku przeciwnym do biegu Warty. Na odcinku od ponory do koryta rzeki, na wapiennych stokach suchej doliny zauważalne są liczne skamieniałości w tym amonity. Często dzięki działalności ponorów zmniejsza się zagrożenie powodziowe gdyż woda wnika w głąb obszaru krasowego.
Węże:
- Wapienna Góra Zelce – obiekt przyrodniczy chroniony w ramach rezerwatu „Węże”. Znajdują się tu liczne jaskinie, w których zimują nietoperze. W jaskiniach tych znaleziono również kości pradawnych zwierząt.
Bobrowniki:
- Żabi Staw, w którym na wiosnę możemy spotkać liczne płazy (m.in. żabę moczarową i kumaka nizinnego) oraz podziwiać piękno kwiatów wodnych.
- Góra Świętej Genowefy to pagór meandrowy na prawym brzegu Warty, leżący na zachód od wsi Bobrowniki. Wznosi się 200 m n.p.m. Góra tworzy dwudziestopięciometrową, stromą ścianę ponad doliną Warty.
Stara Wieś:
- Granatowe Źródła w starorzeczu będące bardzo rzadką formą krasowych źródeł terasowych. Znajdują się przy drodze ze Starej Wsi do Tronin. Kępowizna, Naprzeciw ośrodka ZHP znajduje się stary, zabytkowy młyn wodny wybudowany na początku XX w.
Łaszew:
- Drewniany kościół typu wieluńskiego. Świątynia p.w. św. Jana Chrzciciela powstała w I połowie XVI w. W głównym Ołtarzu barokowym znajduje się gotycka Pieta z ok. 1430 roku.
Popowice:
- kościółek filialny typu wieluńskiego pod wezwaniem Wszystkich Świętych, zbudowany ok. 1520 r. bez użycia gwoździ.
Grębień:
- Kościół również typu wieluńskiego z XVI w., posiadający renesansową polichromię fundacji Jana Łaskiego
Dzietrzniki i Pątnów:
- Kościoły murowane w kształcie krzyża z początku XX wieku.
Przywóz:
- datowane na II-III w. n.e. dwa kurhany książęce datowane na II-III w. n.e. osada z epoki brązu, ok. 1200-800 r. p.n.e.
Kamion:
- Modrzewiowa kapliczka z XVIII wieku. Wzniesiona ok. 1750 – 1770 roku. Jeden z najcenniejszych zabytków architektury Załęczańskiej Parku Krajobrazowego.
Kajdas:
- Młyn wodny z tartakiem z 1908 roku. Wewnątrz można zobaczyć zabytkowe maszyny z początków XX w. m.in. oryginalny walec firmy Łęgiewski i Hartwig z 1912 r. oraz worki ze zbożem i skrzynie zsypowe. Po lewej stronie budynku znajduje się nieczynna już maszyna tartaczna, a od tyłu możemy się przyjrzeć pozostałościom koła wodnego – pozostało koło zębate i przekładnia. Od 1970 r. wyposażony w napęd elektryczny. Od powodzi w 1997 roku i zerwania tamy młyn nieczynny. Od tego roku rzeka nanosi coraz więcej osadów oddalając młyn od rzeki. Na dzień dzisiejszy budynek oddalony jest od Warty o kilkadziesiąt metrów.
Osjaków:
- Neogotycki kościół św. Jadwigi wybudowany w latach 1912–1914. Na wieży kościoła znajduje się zegar wykonany w 1938 roku przez Józefa Ambroziego z Tuszyna.
- Murowana synagoga z XIX wieku. Podczas II Wojny Światowej hitlerowcy zdewastowali jej wnętrze. Po zakończeniu wojny budynek przebudowano na magazyn.
- W centrum miejscowości pomnik poświęcony ofiarom ludobójstwa niemieckiego.
- Na cmentarzu mogiła powstańców poległych 17 marca 1863 r. w bitwie pod Radoszewicami oraz mogiły ofiar niemieckiego terroru.
Konopnica:
- „Zamczysko” lub inaczej „Grodzisko” – stożkowata góra nad prawym brzegiem Warty, w odległości około 800 metrów na południowy – zachód od Konopnicy. Ma kształt ściętego stożka i jest częściowo zniszczona przez zakole Warty, w stronę której opada stromym urwiskiem, które początkowo miało 13 metrów wysokości. Stożek otoczony jest podwójnym pierścieniem wałów oraz dwiema fosami. Na północ od „Grodziska” znajduje się „Mieścisko” (podgrodzie) do którego prowadziła brukowana droga. Oddzielone od siebie były wąwozem. Gród obronny zamieszkiwany był w XIII wieku oraz pierwszej połowie XIV wieku. Jedna z najciekawszych średniowiecznych budowli obronnych w centralnej Polsce. To doskonałe miejsce na podziwianie pejzażu doliny Warty.
- kościół parafialny pod wezwaniem św. Rocha z 1642 r. wybudowany na miejscu starszej budowli. Fundatorem był starosta spicymierski Hieronim Konopnicki. Od 1673 do 1864 r. należał do zakonu Paulinów, sprowadzonych do Konopnicy z Częstochowy przez arcybiskupa Jana Wężyka.
- Neogotycki pałac wybudowany w połowie XIX w. przez Henryka Marconiego. W pobliżu spichlerz dworski z połowy XIX w.
- Zabytkowy drewniany młyn z początku XX wieku. Do 1976 r. napędzały go wody rzeki Warty. Młyn w Konopnicy istniał już w XV w. – jego istnienie odnotował bowiem Jan Długosz w swoich kronikach. Obecnie młyn jest opuszczony i nie użytkowany.
Rychłocice:
- Drewniany kościół pod wezwaniem Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny z 1770 roku.
- Klasycystyczny dwór murowany z I połowy XIX wieku, otoczony parkiem z cennym drzewostanem.
Spichlerz murowany prawdopodobnie z 1830 r. Cechuje się romantycznym stylem neogotyckim z początku XIX w.
Majaczewice:
- Skały wapieni jurajskich eksploatowane do niedawna w kamieniołomach.
Wielka Wieś B:
- Rezerwat przyrody „Winniczek” – rezerwat stepowy na terenie Parku Krajobrazowego Międzyrzecza Warty i Widawki, w pobliżu wsi Wielkiej Wsi B. Rezerwat położony jest na skarpie zbudowanej z marglii górnojurajskich oraz wapieni. Obszar rezerwatu otoczony jest gęstymi zaroślami, otaczającymi wyższe partie wzgórza porośnięte roślinnością stepu kwietnego.
Burzenin:
- murowany kościół pod wezwaniem św. Wojciecha i św. Stanisława w Burzeninie, ufundowany w 1642 r. przez Stanisława Pstrokońskiego.
- Cmentarz przykościelny otoczony murem o charakterze obronnym z wnękami od wewnątrz i otworami strzelniczymi o wykroju kluczowym.
- Dawna synagoga przy ulicy Kościelnej (obecnie magazyn)
- Cmentarz Żydowski założony w XVII w. na pograniczu Burzenina i wsi Sambórz. Całkowicie zniszczony podczas II Wojny Światowej. Zajmował ok. 2 hektarów.
- Pomnik marszałka Józefa Piłsudskiego, odsłonięty 15 VIII 1991 r. Poprzedni pomnik, odsłonięty 19 marca 1928 r., przetrwał okupację niemiecką, a został zniszczony po wojnie.
- Dwór obronny w Burzeninie (przez miejscowych zwany „zamkiem”) z XVI w., wybudowany przez podskarbiego Hieronima Burzenińskiego.
CIEKAWOSTKI HISTORYCZNE
- Wizerunek Matki Boskiej Wąsoskiej (datowany na 1693 r. obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem), który znajduje się w nawie głównej kościele w Wąsoszu Górnym. Słynie wśród miejscowej ludności wieloma łaskami i jest miejscem niecodziennego obrządku małżeńskiego, podczas którego nowo zaślubiona para ściąga buty i boso idzie złożyć jej pokłon.
- Do 2007 w Wąsoszu znajdował się najdłuższy drewniany most w Polsce, o długości 184 m.
- 23 kwietnia 1863 pod Wąsoszem miała miejsce krwawa bitwa powstania styczniowego. 34 powstańców pod dowództwem majora Aleksandra Lűtticha zginęli walcząc w okolicach Warowej Góry z przeważającymi siłami podpułkownika Smirnowa. Do dnia dzisiejszego rozpoznano zaledwie 16 poległych powstańców. W setną rocznicę bitwy na mogile powstańczej odsłonięto pomnik „Gloria Victis” oraz ustawiono „Krzyż Katyński”.
- Dzięki prowadzonym w latach 60 XX wieku badań archeologicznych ustalono, że pierwotne grodzisko w Wąsoszu Górnym zamieszkiwane było setki a nawet tysiące lat temu. W pobliżu Golgoty Wąsoskiej odkryto liczne szczątki zabudowy mieszkalnej oraz naczyń praktycznie ze wszystkich epok historycznych